Jan Tomkowski urodził się 22 sierpnia 1954 roku w Łodzi.
Eseista, prozaik, historyk literatury, profesor Instytutu Badań Literackich PAN. Debiutował ćwierć wieku temu rozprawą Juliusz Słowacki i tradycje mistyki europejskiej (1984).
Autor ponad dwudziestu książek, w tym popularnych, wielokrotnie wznawianych syntez Literatura polska (1993, 13. wydań), Literatura powszechna (1995, 1997, 2000), Dzieje myśli (1997, 2002), Dzieje literatury powszechnej (2007). Oprócz prac naukowych, takich jak Mój pozytywizm (1993) czy Pokolenie Gombrowicza (2001) ma w swoim dorobku liczne książki eseistyczne: Mistyka i herezja (1993, 2006), Juliusz Verne – tajemnicza wyspa? (1987, 2005), Zamieszkać w Bibliotece (2004, 2008). Głównym tematem Domu chińskiego mędrca (2000) jest samotność, zbioru esejów Don Juan we mgle (2005) – wierność. Najnowsza książka, Ciemne skrzydła Ikara, opowiada o rozpaczy.